ابتدا عرض مبکنم از بین بردن و غالب شدن بر حس کم رویی و خجالت کار ساده و یک شبه ای نیست. بلکه این کار نیاز به مداومت دارد. حالا به تدریج گام به گام با هم به جلو حرکت میکنیم.
۱- بخشش خود:
اینکه بدانید شما یک انسان و جایزالخطا هستید و در صورت انجام کاری اشتیاه نه تنها خود را سرزنش نکرده بلکه خود را حمایت کنید. با خود مثل یک دوست وفادار و دلسوز برخورد کنید و بپذیرید اشتیاه شما یک خطای انسانی بوده و هر کس دیگری جز شما هم میتوانسته این خطا را انجام بدهد. با صدای بلند به خود بگویید من یک انسان و جایزالخطا هستم و بخاطر اشتیاهی که کرده ام خودم را میبخشم. این را هم باید بدانیم که خداوند متعال هم در صورت توبه واقعی گناه و اشتیاهات ما را میبخشد.
۲- احساساتتان را درک کنید:
احساساتی که شما را آزار میدهند یادداشت کرده و در فکر راه حل باشید. مثلا اگر شکست یا اتفاق ناگواری برایتان افتاده است و حس حقارت پیدا کرده اید، این حس را بنویسید و اعتراف کنید که حس حقارت دارید و از این موضوع رنج میبرید. اگر حس میکنید بخاطر این اتفاق، دیگران شما را ضعیف و شکست خورده تلقی میکنند، حس خود را بنویسید. روبرو شدن با احساسات و پذیرش آنها شما را یک گام به جلو میبرد.
۳- داستان زندگی و مشکل خود را به یک دوست یا مشاور بگویید:
بیان مشکل، ناراحتی شما را کمتر کرده و حس بهتری پیدا میکنید. حتی میتوانید مشکلتان را بنویسید و اگر تمایل به نشر آن ندارید هیچ اشکالی ندارد. شما با نوشتن، حس و افکار منفی خود را تخلیه کرده و بهتر میتوانید در حل کردن مشکل خود تلاش کنید.
۴- نسبت به ارزشهای خود آگاهی بیشتری پیدا کنید:
ارزشهای خود را شناسایی کرده و آنها را فهرست وار بنویسید که این لیست میتواند شامل کوچکترین صفات مثبت شما باشد. آنها را مرتب برای خود بازگو کرده و یادآوری کنید. شاید در لیست شما کارها و ویژگیهایی باشند که شما آنها را اصلا به حساب نمی آوردید.
۵- تجربه جدیدی کسب کنید:
خود را به چالش بکشید، مهارت جدیدی فرا گیرید، مشغول فراگیری یک کار هنری مثل نواختن یک ساز، نقاشی، خطاطی و …. یادگیری یک زبان خارجی و ….. شوید تا از رخوت و رکود خارج شوید و جنبه های محتلف روح و روان خود را ببینید. میتوانید برای رفتن به محل کار، مسیر دیگری را انتخاب کنید یا از دست دیگر برای مسواک زدن استفاده کنید.
۶- به دیگران کمک کنید:
کمک کردن به دیگران حس مفید بودن به شما داده و احساس بی ارزشیتان را کاهش میدهد. این کار باعث میشود بجای اینکه روی نقاط ضعفتان متمرکز شوید تمرکزتان بر روی دیگری قرار بگیرد. بخشی از ساعات خود را وقف خدمت رسانی به همنوعانتان کنید. مثلا به موسسه کودکان معلول و بی سرپرست مراجعه کرده و هر کمکی از دستتان برمی آید برای خوشحالی آنها انجام دهید.
۷- خودتان را دوست داشته باشید:
نزدیکترین شخص و دوست نسبت به شما خودتان هستید. این خود شما هستید که از تمام زندگیتان اطلاع دارید. از قضاوت کردن خود دست بردارید و خود را حمایت کنید. بگذارید برون ریزی احساسات داشته باشید. حتی گریه کنید. به خودتان حق بدهید که بخاطر اتفاقات بد ناراحت باشید. خود را در آغوش بکشید. حود را لمس کرده و خود را ببوسید. هرگز خود را سرزنش نکنید.
۸- برای خود یک هدف در نظر بگیرید:
هدف گذاری در زندگی میتواند حس اعتماد به نفس بیشتری به شما بدهد. لازم نیست هدف بزرگ و دور از دسترسی در نظر بگیرید. از اهداف کوچک شروع کنید و هر روز آرام و آهسته به سمت هدف حرکت کنید تا از این طریق از توانمندیهای خود بیشتر و بیشتر استفاده کنید.
۹- در گروههای اجتماعی حامی شرکت کنید:
ارتباط خود را با افرادی که حس حقارت و شرمساری به شما منتقل میکنند قطع کنید و بالعس با کسانی معاشرت کنید که شما را ترغیب به کشف استعداها و توانمندیهایتان میکنند. با کسانی ارتباط داشته باشید که از رشد و پیشرف شما لذت برده و خوشحال میشوند.