در این مقاله از سایت سخن امید قصد داریم که بعضی از زمینههای اصلی تحول و استراتژیهای مهم را مرور کنیم و تمریناتی را که برای بهبود سخنوری به شما کمک میکند را به شما آموزش دهیم.
۱٫ ارتباط چشمی موثر در فن بیان
وقتی صحبت از مکالمات عمومی میشود، ایجاد و حفظ تماس چشمی میتواند دشوار باشد؛ اما برقراری چنین ارتباطی میتواند به مردم کمک کند تا به شما اعتماد کنند. اگر از ارتباط چشمی میترسید، در اینجا تمریناتی وجود دارد که میتواند در این زمینه به شما کمک کند.
اول، با اسکن کردن عکس یک صورت و گذاشتن آن بر روی دیوار اتاقتان زمینهای را برای ایجاد ارتباط چشمی فراهم کنید. اگر شما یک اتاق داشته باشید که ۲۵ نفر در آنجا جایگیرند، تنها افرادی که احساس میکنند که با آنها ارتباط چشمی برقرار نمیکنید، افرادی هستند که در کنار شخص موردنظر شما (شخصی که به او نگاه میکنید) قرارگرفتهاند.
ابتدا به پیشانی فرد موردنظر خود نگاه کرده و بهآرامی به چشمان او نگاه کنید، این عمل یک حساسیت سیستماتیک را به همراه دارد.اگر شما فردی هستید که در برقراری ارتباط چشمی به عنوان یک مهارت اصلی فن بیان بسیار خبره است.
خودتان را در یک ویدئو تماشا کنید و ببینید که لازم است به کدام سمتها بیشتر نگاه کنید. به این موارد توجه کنید و بهتدریج ضعفهای خود را برطرف کنید.
۲٫ تلفظ و ادای درست کلمات برای تقویت سخنوری
چگونگی تقویت فن بیان و تلفظ کلمات بسیار مهم است، زیرا مردم باید بتوانند شما را درک کنند؛ اما اگر شما کمی مضطرب هستید، احتمالاً تمایل دارید که سریعتر سخن بگویید.
تا زمانی که اضطراب شما از بین نرود، وضوح بیان کلمات و فن بیان شما با مشکل همراه است. در این صورت مخاطبان شما تمام نکتهها و پیامهای شما را دریافت نکرده و سخنان شما کارایی چندانی ندارد. در زیر، برخی از راهکارهای مؤثر برای کمک به تلفظ کلمات برای شما شرح دادهشده است.
اول، دندانهایتان را نشان بدهید. برای تولید یک صدای هنجار، دهان باید باز شود ولولههای هوا (دستگاه تنفسی) در حالت راحتی قرار بگیرند؛ بنابراین اگر سریع شروع به صحبت کردن کنید، در ذهن خود به نشان دادن دندانهای خود فکر کنید،اینگونه میتوانید دهان خود را مقداری بیشتر باز کنید و کلمات را هم بهتر تلفظ کنید.
اگر برای انجام دادن این کار بسیار مطمئن نیستید، این کار را در جلوی یک آینه انجام دهید. همچنین میتوانید یک دوربین را در روبروی خود تنظیم کرده و یک مکالمه ویدئویی را ضبط کنید و بیشتر به نحوهی ادای کلمات خود دقت کنید.
گروهی از افراد هم هستند که با تلفظ سخن میگویند. در کلاس موسیقی، متوجه شدم که میتوان بهراحتی سخنان و شعرهای خوانندگان را درک کرد، آنها همگی یک ویژگی منحصربهفرد داشتند، همخوانی و تلفظ بسیار خوبی داشتند، بهخصوص همخوانهای نهایی که کلمات را بهخوبی تلفظ میکردند. شما هم امتحان کنید. کلمهی جهان را با صدای بلند تلفظ کنید و حرف آخر آن یعنی «ن» را با تمرکز بیان کنید.
بیان کردن کلمهی جهان، درحالیکه کلمهی ن را با تمرکز بیان کنید، به شما کمک میکند که کلمه را بهتر تلفظ کنید. همین تمرین را بر روی کلمات دیگر هم انجام دهید، پس از مدتی شما متوجه تفاوتهای ایجادشده در سخنان خودخواهید شد.
۳٫ تن صدا مناسب برای فن بیان بهتر
یک تن صدای مؤثر همانند یک غواصی صوتی عمل میکند. در یک پارک مجهز شما انتظار دارید که بهشدت تکان بخورید و بالا و پایین شوید. در سخنرانی هم باید تن صدا تغییر کند و پیچوتاب مناسبی به سخنان و نحوه بیان آنها داده شود.
هیچکس دوست ندارد که به یک سخنرانی یکنواخت گوش بدهد. شما میدانید شخصی که بدون حرکت در پشت تریبون نشسته است، در تمام طول سخنرانی خود بسیار کسلکننده است. به صدای Ben Stein در سخنرانیهایش فکر کنید و سعی کنید که خودتان را بهجای او در سخنرانیها قرار دهید و همانند او با قدرت سخن بگویید.
۴٫ ژستها و حرکات
بهاستثنای چند سخنران فوقالعاده، بیشتر ارائهدهندگان، موقعیتهای چندان خوبی ندارند. اگر بدن شما در طول سخنرانی فقط در یک حالت و پوزیشن قرار بگیرد، اجرای سخنرانی بهمراتب برای شما سختتر خواهد شد. در اینجا کارهایی وجود دارد که شما میتوانید انجام دهید.
مطمئن شوید که کلمات و حرکات شما مترادف هستند.
اگر لیستی در دست دارید که شامل اعداد هم میشود، اطمینان حاصل کنید تا کلماتی را که به زبان میآورید با تعداد انگشتانی که شما به مخاطبان نشان میدهید مطابقت داشته باشد. اگر میتوانید در اطراف صحنه حرکت هم بکنید، حرکات خود را بهصورت عمدی انجام دهید. فقط به این خاطر که کاری کرده باشید (حرکات خود را بهصورت هدفمند انجام دهید).
در عوض در بین شخصیتهای مختلف داستان خودتان را انتقال دهید. اجازه ندهید که حرکات شما بهگونهای باشد که شما را بیشتر مضطرب کند. حرکات خود را زمانبندی کنید و آنها را بهصورت طبیعی انجام دهید.
۵٫ تمرین و تکرار سریع
بهترین راه برای بهبود گفتار عمومی شما این است که آن را انجام دهید. سپس از سخنان خود یک ویدئو تهیه کنید و حرکات و صحبتهای خود را بررسی کنید.
برای اینکه قبل از ارائه خود تمرین کرده باشید، از خودتان فیلم بگیرید و نقاط ضعف و قوت خود را بررسی کنید. به فن بیان و نحوه تلفظ کلمات خود توجه کنید. آیا صدای شما احساسات را هم به همراه دارد؟ اگرنه، باید بیشتر بر روی این موضوع کارکنید.
تمرینات خود را بهصورت ویدئویی ضبط کنید. سپس آن ویدئو را تماشا کنید. این باعث میشود که شما بهشدت از نحوه اجرای سخنان و حرکات بدن خودآگاه شوید. شما قادر خواهید بود که با تمام مخاطبان موجود در اتاق بهطور یکسانی ارتباط چشمی برقرار کنید.
درنهایت، ویدئو را برای بار دوم نگاه کنید. اینزمانی است که شما جمعبندی نهایی را انجام میدهید و خواهید دید که دیگران دقیقاً چه چیزی را میبینند و شما بهتر میتوانید آن را بهبود ببخشید.
۶٫ موانع غیرشفاهی
استفاده از فضا در سخنرانی شما بسیار مهم است. اکثر مردم به چیزی که میبینند بسیار توجه میکنند و نسبت به تریبون و سایر موارد موجود در یک اتاق سخنرانی واکنش نشان میدهند. این کار را نکنید، فضا را ارزیابی کنید تا ببینید که چه موانعی بین شما و مخاطبان شما قرار میگیرد و چگونه میتوانید از این فضا به نفع خود استفاده کنید. اتاق و محیط را ارزیابی کنید. چگونگی ارتباط بهتر با مخاطبین خود و برقراری ارتباط گرم را ارزیابی کنید. موانع غیرکلامی (موانعی غیر از سخنان شما) و غیرمعمولی را بین خود و مخاطبان خود قرار ندهید
۷٫ شمرده صحبت کنید یکی از کلید موفقیت سخنوری است
با هر صدا و سرعتی که صحبت می کنید، «وضوح» کلید موفقیتتان است. شنونده باید قادر باشد تمام کلمات را بشنود، بنابراین هر عبارت مبهمی می تواند این وضوح را از بین ببرد. درست صحبت کردن را با تلفظ و ادای صحیح کلمات تمرین کنید.
همچنین او می گوید: «شمرده صحبت کردن نهتنها فهم شنونده را از صحبتهای شما تقویت میکند، بلکه باعث می شود مطمئن و آرام به نظر برسید.» معیاری خوب وجود دارد تا کیفیتِ سرعت صحبتتان را ارزیابی کنید، فرض کنید که شماره تلفنی را میخوانید، فردی که گوشش با شماست، باید بتواند آن را یادداشت کند.
برای تمرین سرعتِ گفتار، رشته ی بلندی از اعداد را بخوانید و حین انجام این کار آنها را در هوا یادداشت کنید. این تکنیک برای رسیدن به ضرب آهنگی عالی است و اینگونه میتوانید نفوذ کلام داشته باشید.
۸٫ با اعتمادبهنفس صحبت کنید
«اِاِ…، سلام به همگی…، اسم من، اِاِ…، امینه.»
متأسفانه باید بگویم کسی به ادامه ی این سخنرانی گوش نمی کند. این مثال نشان می دهد که چگونه نداشتن اعتمادبهنفس به همهچیز لطمه میزند، مخصوصا به صدایتان.
احساس کنید حرفی که میزنید، متعلق به خودتان است. با تمام اعتمادبهنفسی که در دنیا وجود دارد، صحبت کنید. فرض کنید می خواهید با کاراتهبازی، تعدادی بلوک محکم را بشکنید. اندکی تردید باعث می شود به جای بلوک ها دستهای شما بشکنند.
۹٫ به چیزی که میگویید اعتقاد داشته باشید
نکته ی قبل در مورد اعتمادبهنفس موقع صحبت کردن بود و این نکته درمورد ارتباطی است که شما با موضوعی که درمورد آن صحبت میکنید برقرار کردهاید: باید خودتان چیزی که میگویید را باور داشته باشید.
وقتی با اشتیاق صحبت می کنید، مردم تفاوت را حس می کنند. شاید این نکته، بسیار لطیف و کمی نامحسوس باشد اما در حقیقت وقتی در متن تان طنین انداز شود، صدای تان قابل باور تر و متقاعد کننده تر به نظر خواهد رسید و این یکی از راههای تقویت قدرت بیان است.
۱۰٫ خودپرستی را کنار بگذارید
برای تقویت این مورد می توانید خودتان را با افرادی احاطه کنید که بهتر از شما هستند. می توانید از هم جواری با آنها درسهای زیادی یاد بگیرید که از روش های دیگر، آموختن این درسها امکان پذیر نیست و مهارت تان را ارتقا دهید.
در کلاس ها و کارگاه هایی شرکت کنید که از افرادی تشکیل شده است که در حرفه شان از شما بهتر هستند. به تجربیات شان گوش کنید، ممکن است سخت باشد اما قطعا به بهتر شدن تان کمک می کند.
در پایان از توجه شما همراهان گرامی و همچنین مطالعه این مقاله از سایت سخن امید سپاسگزارم . به شما پیشنهاد می کنم مقاله۱۲ تکنیک فن بیان به قلم استاد امید خیریه را مطالعه کنید.