احتمالا اسم ضمیر ناخودآگاه زیاد به گوشتان خورده است. بسیاری از افراد این اسم را شنیده‌اند و بدون آنکه از اهمیت آن در زندگی باخبر باشند، آن را در مکالماتشان به کار برده‌اند. اما کاربرد و اهمیت ضمیرناخودآگاه چیست؟ چطور می‌توان ضمیر ناخودآگاه را پرورش داد و آن را تقویت کرد؟
با ما تا انتهای این مقاله از وبسایت سخن امید همراه باشید.
ضمیر ناخودآگاه چیست؟
ضمیرناخودآگاه، قسمتی از مغز ماست که پر از تجربه، خاطره و احساسات است.
درواقع همه پرونده‌های مغزی ما که دسترسی‌مان به آنها محدود یا قطع شده است در ضمیر ناخودآگاه‌مان جا می‌گیرد. اصولا کنترل آگاهانه ما از همه اطلاعاتی که در ضمیرناخودآگاه آرشیو و بایگانی می‌شوند، قطع می‌شود.
ضمیر ناخودآگاه از جایی به یکی از مسائل مهم روان‌شناسی تبدیل شد که برخی از روان‌کاوان، آن را یکی از مهمترین کنترل‌کننده‌های اعمال و رفتار انسان‌ها معرفی کردند.
درواقع این فروید بود که برای اولین به ضمیر ناخودآگاه چنین اعتباری بخشید و آن را مقصر اصلی تمامی اعمال خارج از کنترل ما معرفی کرد.
گفته می‌شود تمام اعمال غیرارادی ما (که بعضی‌هایشان هم کاملا حیاتی هستند) در حوزه اختیارات و وظایف ضمیر ناخودآگاه قرار دارند. اعمالی مانند نفس کشیدن، ضربان قلب و بسیاری از رفتارهای فیزیکی بدن ما در این حوزه جا می‌گیرند.
ضمیر ناخودآگاه چطور کار می‌کند؟
برای درک اهمیت ضمیر ناخودآگاه همین بس که بدانیم که تمام مهارت‌های ما که از مرحله مبتدی خارج می‌شوند و به مرحله حرفه‌ای و بالاتر می‌رسند، درواقع در ذهن ما گذر از مرحله خودآگاه به مرحله ناخودآگاه را طی کرده‌اند.
وقتی شما شروع به یادگیری تایپ می‌کنید، باید همزمان با تایپ به صفحه کیبورد نگاه کنید. چون با استفاده از ضمیر خودآگاه به دنبال جایگاه اصلی حروف در کیبورد می‌گردید.
اما وقتی به تایپ تسلط کافی پیدا کردید، می‌توانید حین تایپ با دیگران حرف بزنید، به صفحه مانیتور نگاه کنید و یا متن را بخوانید. درحالیکه انگشتانتان به صورت کاملا حرفه‌ای روی کیبورد حرکت می‌کنند تا کلمه مورد نظر شما را تایپ کنند.
کارایی ضمیر ناخودآگاه وقتی آشکار می‌شود که بدانیم حتی می‌تواند بر توانایی‌های فیزیکی غلبه کند. شما حتما داستان آزمایش دارونماها و تاثیر آن بر روند بهبودی بیماران را مانند داروهای واقعی شنیده اید.
کافیست ضمیرناخودآگاهتان اطمینان پیدا کند که توانایی انجام کاری را دارد. آنوقت است که حتی کنترل فرآیند بیولوژیک شما را هم برعهده خواهد گرفت.
اهمیت ضمیر ناخودآگاه
اما تنها تقویت توانایی‌های فیزیکی در حوزه رسالت ضمیرناخودآگاه جا نمی‌گیرد. بلکه این حوزه یکی از ابتدایی‌ترین و سطحی‌ترین تاثیرات ضمیرناخودآگاه در زندگی ماست.
ضمیر ناخودآگاه به طرز اعجاب‌آوری بر زندگی و توانایی‌های روحی ما تاثیرگذار است. این بخش از ذهن ما، تمام تجربیات، خاطرات، شنیده‌ها و دیده‌های ما در طول زندگی را جمع می‌کند و از آنها نگهداری می‌کند.
شاید ما خاطرات را از یاد ببریم. اما ضمیرناخودآگاه هیچ خاطره‌ای را فراموش نمی‌کند. این قسمت از مغز ما مانند یک انباری بزرگ است که هر درون‌دادی در آن کد می‌خورد و بایگانی می‌شود.
تا اینجای کار هیچ مشکلی نیست. اما مشکل از جایی شروع می‌شود که بدانیم همین ضمیرناخودآگاه مهربان، مانند یک راننده اتوماتیک، تمام توانایی‌های ذهنی را به دست گرفته است و آن را هدایت می‌کند. منبع این توانایی ضمیرناخودآگاه چیزی به جز همان تجربیات آرشیو شده ما نیست.
این یعنی کافیست شما درسالهای بسیار دور تجربه بدی از یک غذا داشته باشید. ضمیر ناخودآگاه شما می‌تواند بعد از گذشت حتی چند دهه آن تجربه را به یاد داشته باشد و به رفتار شما در مواجهه با آن غذا جهت بدهد و شما بی‌آنکه بدانید به غذای موردنظر واکنش منفی نشان دهید!
و این سطحی‌ترین و ابتدایی‌ترین مثالی بود که می‌شد از توانایی ضمیرناخودآگاه زد. ضمیرناخودآگاه ما این توانایی را در کنترل مراحل حیاتی و کارهای بسیار حساس دارد و اگر از کنترل ما خارج شود، می‌تواند دردسر ساز باشد.
درواقع یکی از پایه‌های درمان‌های روان‌کاوانه، رجوع به ضمیرناخودآگاه و پیدا کردن تجربیات ناخوشایند در زندگی است. روان‌شناسان معتقدند با مدیریت و تقویت ضمیر ناخودآگاه و اصلاح تجربیات، می‌توان ضمیر ناخودآگاه را تحت کنترل درآورد و یا لااقل آن را مدیریت کرد.
تقویت ضمیر ناخودآگاه
خبر خوب اینکه تقویت ضمیر ناخودآگاه امکان دارد. شما می‌توانید با انجام چند تمرین ساده اما موثر ضمیر ناخودآگاه خودتان را تقویت کنید و به نوعی کنترل آن را به دست بگیرید. در ادامه چند تمرین موثر برای تقویت ضمیر ناخودآگاه را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت:
با خودتان حرف بزنید
یکی از کارهایی که می‌توانید برای تقویت ضمیرناخود آگاهتان انجام دهید، حرف زدن با خودتان است.
سعی کنید زمانی در روز را به خودتان اختصاص دهید و نقاط ضعف و قوت خودتان را با خودتان بررسی کنید. در مورد برنامه‌هایتان، راه‌های موفقیت و همه کارهایی که می‌توانید انجام بدهید حرف بزنید. شاید دیوانه‌وار به نظر برسد اما تاثیر بسزایی خواهد داشت.
از خودتان قدردانی کنید
ارزش دادن به خودتان یکی از راه‌های تقویت اعتماد به نفس و تقویت ضمیرناخودآگاه است. سعی کنید به کارهای خوبی که کرده‌اید، توانایی‌هایی که دارید و نقاط قوت‌تان اقرار کنید. آن را با صدای بلند، جوری که گوش‌هایتان توانایی شنیدن آن را داشته باشند مرور کنید و هرروز این کار را انجام دهید.۱۳ عادت ساده برای پرورش حس خوددلسوزی را در این رابطه بیاموزید.
سعی کنید از خودتان سپاسگزاری کنید. برای همه نقاط قوت‌تان، ویژگی‌های مثبت‌تان، اتفاقات خوبی که برایتان افتاده‌اند و همه لحظات شادی که تجربه کرده‌اید. سپاسگزاری از خودتان و خداوند به افزایش قدرت و احساس خوب شما کمک زیادی خواهد کرد.
به کشف و شهود و احساسات درونی‌تان گوش کنید
تنها حرف زدن با خودتان نیست که به افزایش قدرت و تقویت ضمیرناخودآگاهتان کمک می‌کند. یکی از راه‌های تقویت ضمیر ناخودآگاه این است که به خودتان اعتماد کنید و به ندای درون‌تان گوش دهید.
قسمتی از وقتتان را در آرامش و سکوت به خودتان اختصاص دهید. به احساساتتان گوش دهید. سعی کنید بفهمید احساساتتان در موقعیت‌های مختلف چطور عمل می‌کند. احساسات و شهودتان را جدی بگیرید و گاهی به آنها عمل کنید.
این کار مانند اعتماد کامل به ضمیرناخودآگاه است. سعی کنید به صورت خودآگاهانه کنترل بسیاری از رفتار خود را به ناخودآگاهتان بسپرید. با این کار می‌توانید تاثیر ضمیرناخودآگاه در زندگی و قدرتش را بهتر درک کنید.
از جملات مثبت استفاده کنید
بار دیگر به آزمایش دارونماها فکر کنید. فکر می‌کنید چه چیزی باعث شد بیماران با وجود مصرف داروهایی که واقعا دارو نبودند روند بهبودی را طی کنید؟ جواب در تلقین مثبت و افزایش تقویت ضمیر ناخودآگاه است.
جملات مثبت و فکر به اینکه اتفاقات خوب حتما پیش می‌آیند، باعث می‌شوند ضمیر ناخودآگاه کم‌کم به مثبت‌اندیشی عادت کند و به سادگی بر بسیاری از مشکلات غلبه کند. جملات مثبت را یادداشت کنید تا چشم‌تان آن را ببیند و آن را بلند بخوانید تا گوش‌هایتان بشنوند.
به این صورت جملات مثبت را از چند ورودی متفاوت به مغزتان وارد می‌کنید و ضمیر ناخودآگاهتان زودتر پیام مثبت شما را دریافت خواهد کرد.
موفقیت را تجسم کنید
یکی از تمرین‌های موثر برای تقویت ضمیر ناخودآگاه، تمرین ذهنی موفقیت است. لحظه‌ای که به موفقیت می‌رسید را تجسم کنید.
آن را بارها با خودتان مرور کنید. بسیاری از بازیگرانی که جایزه اسکار را می برند، ادعا کرده‌اند که در سالهای دور، قبل از آنکه به صورت حرفه‌ای وارد بازیگری شوند لحظه‌ای که اسکار را می‌برند را با خودشان تجسم می‌کردند.
تجسم موفقیت و فکر به آن باعث می‌شود ناخودآگاهتان به سادگی آن را باور کند. رسیدن به خودباوری قدم اول رسیدن به موفقیت است و خودباوری تنها از مجرای تقویت ضمیر ناخودآگاه انجام خواهد گرفت.
تمرین، تمرین و بازهم تمرین
ناامید نشوید. تمرین‌های ذهنی و روانی به تمرین و کوشش زیاد و مداوم نیاز دارند. مدتها طول خواهید کشید تا ذهن شما به تمرین‌ها عادت کند و تربیت شود. تقویت ضمیر ناخودآگاه چیزی نیست که یک شبه حاصل شود یا بتوانید آنی به آنها دست پیدا کنید.
همه چیز به خودتان، تلاش‌تان و تداوم آن بستگی دارد. ذهن شما و درون‌تان پس از گذشت سالهای زیاد به نوع خاصی از تفکر عادت کرده است. حالا شما قرار است پس از گذشت چندین سال عادت ذهنی‌تان را عوض کنید و آن را تغییر دهید.
تغییر عادت ذهنی و رویه تقویت ضمیر ناخودآگاه پروسه‌ای زمان‌بر است. امیدتان را از دست ندهید و دست از تلاش برندارید. شما موفق خواهید شد. به شرطی که بتوانید تداوم تمرین‌ها را حفظ کنید.
در پایان از توجه شما همراهان گرامی و همچنین مطالعه این مقاله از وبسایت سخن امید سپاسگزارم.
