هر یک از ما در زندگی روزمره تصمیمهای متعددی می‌گیریم. مربوط به زندگی شخصی باشد یا موضوعات کاری، تصمیمگیری منطقی کاری وقت‌گیر و انرژی‌بر است. اگر نمی‌خواهید پس از مدتی دچار خستگی تصمیمگیری شوید و دست به انتخاب‌های اشتباه بزنید باید از روش‌های کارآمد و اثربخش برای گرفتن تصمیم بهره بگیرید. یکی از ساده‌ترین روش‌های تصمیمگیری، بررسی مزایا و معایب با رویکردی ساده است. در این مطلب از سایت سخن امید با یکی از ساده‌ترین روش‌هایی که به شما در گرفتن تصمیمهای منطقی کمک می‌کند، آشنا می‌شوید.
برای خیلی از ما اتفاق افتاده است که در مواقع رویارویی با تصمیمات سخت و دشوار، به حدی در تجزیه و تحلیل راه‌حل‌های ممکن غرق شده‌ایم که از اتخاذ هرگونه تصمیم بازمانده‌ایم. اغلب از این می‌ترسیم که تصمیم اشتباهی بگیریم، به همین دلیل زمان زیادی را صرف تحلیلِ تمامی احتمالات می‌کنیم و در نتیجه نمی‌توانیم به راه‌حل مناسبی دست پیدا کنیم.
با این حال، مواقع دیگری نیز وجود دارند که فکر می‌کنیم می‌دانیم بهترین راه حل چیست و بدون بررسی تمامی راه‌حل‌های ممکن سریعا تصمیم می‌گیریم.
شما می‌توانید با سبک‌و‌سنگین کردن مزایا و معایب از هر دو موقعیتی که در بالا ذکر شد، اجتناب کنید. این یک استراتژی ساده ولی مؤثر است که به شما اجازه می‌دهد از زوایای مختلف به موقعیت نگاه کنید، راه‌حل‌های مناسب را در نظر بگیرید و با اطمینان انتخاب کنید.
در این مقاله، خواهیم دید چطور می‌توانیم مزایا و معایب تصمیمی را به صورت کمّی بررسی کنیم تا تصمیمی همه جانبه منطقی بگیریم.
درباره‌ی ابزار
سبک‌و‌سنگین کردن مزایا و معایب می‌تواند فرایند تصمیمگیری را سریع‌تر کند، درک‌تان را از موقعیت بهبود ببخشد، و به شما کمک کند تا از فلج شدن در تصمیمگیری اجتناب کنید. استفاده از لیستی ساده از مزایا و معایب، شما را تشویق می‌کند تا بی‌طرفانه تصمیمی را که میخواهید اتخاذ کنید، بررسی کرده و به احساسات و عواطف اجازه‌ی دخالت در تصمیمگیری را ندهید.
این روش خصوصا در تصمیم‌گیری‌های گروهی و در مواقعی که اعضای گروه، یکی از ایده‌ها یا نقطه‌نظرات را ترجیح می‌دهند کارآمد است. این روش به افراد گروه کمک می‌کند تا زوایای دیگر را نیز در نظر بگیرند و به تصمیمی متعادل و آگاهانه برسند.
چطور از این ابزار استفاده کنیم
ابتدا، در بالای برگه‌ی کاغذ تصمیمی را که میخواهید اتخاذ کنید بنویسید. سپس، کاغذ را به دو ستون عمودی تقسیم کنید و یک ستون را به مزایا و ستون دیگر را به معایب اختصاص دهید. سپس، تمامی پیامد‌های مثبتی را که احتمال می‌دهید از تصمیم‌تان ناشی شوند در ستون مزایا و تمام تأثیرات منفیِ احتمالی را در ستون معایب بنویسید.
معمولا در همین مرحله می‌توانید تشخیص دهید که آیا باید تصمیم را اجرا کنید یا نه. اگر نتوانستید این کار را انجام دهید، به هر کدام از مزایا یا معایب امتیازهای مثبت یا منفی اختصاص دهید. به عنوان مثال، امتیازی مثل ۵+ می‌تواند به معنای خیلی خوب باشد و ۱- به معنای تا حدی ضعیف. سعی کنید تا آنجا که می‌توانید بی‌طرفانه امتیاز دهید.
وقتی این مرحله را به اتمام رساندید، امتیازات هر ستون را با هم جمع کنید و مجموع امتیاز مزایا را با مجموع امتیاز معایب مقایسه کنید. اگر امتیازِ نهایی به دست آمده مثبت باشد می‌توانید تصمیم مورد نظر را اجرا کنید.
به یاد داشته باشید همیشه منطق را در نظر بگیرید. اگر در مناسب بودن این تصمیم تردید دارید، زمان بیشتری برای فکر کردن اختصاص دهید و ببینید چه مواردی را از قلم انداخته‌‌اید.
مثال
تصور کنید مدیر بخش بازاریابی سازمان‌تان هستید. تعدادی از اعضای تیم‌‌تان مایل هستند چند روز در هفته را به صورت دورکاری فعالیت کنند تا هر روز مجبور نباشند سر کار بیایند. بنابراین، شما باید تصمیم بگیرید که آیا می‌توایند گزینه‌ی کار در منزل را بپذیرید یا نه.
با اینکه کار کردن با تیمی مجازی فواید بسیاری دارد، اما از طرفی ریسک‌هایی دارد که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. پس، باید مزایا و معایب این کار را برآورد کنید.
| اجرای سیاست دورکاری | |
|---|---|
| مزایا | معایب |
| دورکاری استرس ناشی از رفت‌و‌آمد به محل کار را کاهش و بهره‌وری را افزایش می‌دهد. (۵+) | دورکاری ایجاد روابط عمیق، بهره‌ور و خلاق بین اعضای تیم را با مشکل روبه‌رو می‌کند. (۴-) |
| دورکاری، انعطاف‌پذیری را خصوصا برای والدین شاغل یا کارمندانی که مجبور به پرستاری از والدین یا افراد دیگر هستند افزایش می‌دهد. (۴+) | سازمان مجبور می‌شود برای تجهیزاتی هزینه کند که کارمندان بتوانند به خود به خانه ببرند. (۴-) |
| با این کار می‌توان افراد خلاقی را استخدام کرد که در مناطق دورتر زندگی می‌کنند و نمی‌توانند هر روز به دفتر کار بیایند. (۴+) | سازمان نمی‌تواند پیگیری کند افراد چطور وقت‌شان را می‌‌گذرانند. (۳-) |
| افرادی که با سر و صداها و دیگر موارد حواس‌شان پرت می‌شود، می‌توانند در خانه عملکرد بهتری داشته باشند. (۵+) | ممکن است سازمان کنترلش را بر داده‌ها از دست بدهد زیرا اسناد و تجهیزات در دفتر نیستند. (۵-) |
| مهارت‌های ارتباطی اعضای گروه بهبود می‌یابد، زیرا خواهند آموخت چطور به طور مؤثرتری از ایمیل یا موارد مشابه استفاده کنند. (۳+) | برنامه‌ریزی برای ملاقات‌های رو در رو و ارائه بازخوردهای سازنده دشوار می‌شود. (۱-) |
| ۲۱+ | ۱۷- |
امتیاز نهایی شما ۴+ است (۲۱ منهای ۱۷)، بنابرین عملی کردن این تصمیم منطقی است و می‌توانید به کارمندان‌تان اجازه دهید چند روز در هفته در منزل کار کنند.
روشی که معرفی کردیم یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای تصمیمگیری است که به‌ویژه در موقعیت‌هایی که باید درباره انجام دادن یا ندادن کاری تصمیم بگیرید، کاربرد دارد. شما در چنین موقعیت‌هایی چگونه تصمیم می‌گیرید؟ از چه ابزارها و چه رویکردی برای تصمیمگیری استفاده می‌کنید؟ به نظر شما این روش چقدر سودمند و پاسخگو است؟
در پایان از توجه شما همراهان گرامی و همچنین مطالعه این مقاله از سایت سخن امید سپاسگزارم . به شما پیشنهاد می کنم مقاله کاربرد تحلیل اثر به قلم استاد امید خیریه را مطالعه کنید.
