آیا تاکنون آدم هایی را که قول می دهند در یک ساعت مشخص در جایی حضور داشته باشند، اما نمی آیند را دیده اید؟
- تا به حال شده کسی به شما قول داده باشد که کاری را انجام می دهد، اما انجام ندهد؟
- تا حالا شده کسی به شما بگوید: من این کار را تا این تاریخ و به این صورت انجام میدهم و بعداً سر انجامش اعصابتان را خرد کرده باشد؟
- جمله وای یادم رفت! برایتان آشناست؟
متأسفانه باید بگویم افراد بسیاری نسبت به تعهدات‌شان پایبند نیستند و ارزشی هم برای قول‌شان قائل نمی شوند. درمقابل آنها، برخی افراد در گرفتن حق و حقوق خود از دیگران ضعف دارند و ترجیح می‌دهند حرفی نزنند و بر این تصور هستند که دفعه‌ی بعد اوضاع بهتر پیش برود. خُب، بیشتر وقت‌ها چنین اتفاقی نمی‌افتد.
اکنون من از شما می پرسم، شما با آدم بدقول چه رفتاری دارید؟
- دیگر به او اعتماد نمی کنید؟
- دوست دارید کتکش بزنید؟
- خودخوری می کنید و از او متنفر می شوید؟
- دیگر روی او حساب باز نمی کنید؟
- از او تعهد می گیرید و اگر دوباره آن کار را انجام نداد، دیگر کاری با او نخواهید داشت؟
- آن شخص در نظر شما مثل نوشته روی یخ خواهد بود؟
- دیگر برای انجام آن کار به او اصرار نمی کنید؟
- سعی می کنید علت را جویا شوید؟
- اگر آن شخص برایتان مهم نباشد، ارتباطتان را کم می کنید؟
- اگر از نزدیکانتان باشد، به او گوشزد می کنید؟
- اگر از نزدیکانتان نباشد اما قصد ارتباط با او را داشته باشید، دیگر از او چیزی نمی خواهید؟ یا اگر قولی داد، روی قولش حساب نمی کنید؟
واکنش شما به فرد بدقول، کدام یک از جملات بالاست؟
فکر کنم شما هم نظر مرا تأیید می کنید که شخص بدقول بسیار آزار دهنده است و وقت و انرژی زیادی از ما می گیرد. متأسفانه هر کدام از ما انسان های بی مسئولیت زیادی در اطرافمان داریم. بنابراین بسیار مهم است که یاد بگیریم چگونه با افراد بدقول رفتار کنیم. یعنی یاد بگیریم که چطور افراد را به سمت مسئولیت پذیری هدایت کنیم. در این آموزش یک راه خوب برای حل این مسئله را یاد می گیریم.
چگونه با افراد بدقول رفتار کنیم؟
یکی از بهترین راه ها برای تعهد گرفتن از آدم های بدقول، این است که به جای امر کردن، از آنها سؤالات زیر را بپرسیم:
- ما با هم چه قراری داشتیم؟
- به نظرت به قولت عمل کرده ای؟
- چه کار می کنی تا بتوانی از این به بعد به قولت عمل کنی؟
- چطور مطمئن بشوم که حتماً این کار را انجام می دهی؟
- امکان دارد شرایط خاصی پیش بیاید که نتوانی انجامش بدهی؟
- برای جلوگیری از فراموشی قولت چه فکری داری؟
- اگر به قولت عمل نکردی، چه کار می کنی؟
با پرسیدن این سوالات، تعهد افراد را به آنها یادآوری می کنیم.
تصور کنید از یکی از اطرافیانمان به دفعات می خواهیم که کاری را برایمان انجام دهد و اگر نتوانست، به ما اطلاع دهد. اما هر بار می بینیم که نه تنها کار انجام نشده، حتی اطلاع رسانی هم صورت نگرفته است.
در این شرایط گفتگوی موثر به این شکل است:
سؤال اول: ما با هم چه قراری داشتیم؟
من: قرارمون چی بود؟
او: این کار رو انجام بدم!
سؤال دوم: به نظرت به قولت عمل کرده ای؟
من: به نظرت به قولت عمل کردی؟
او: نه! یادم رفت!
سؤال سوم: چه کار می کنی تا بتوانی از این به بعد به قولت عمل کنی؟
من: چه کار می کنی که از این بعد بتوانی به قولت عمل کنی؟
او: دیگه یادم نمیره!
سؤال چهارم: چطور مطمئن بشوم که حتماً این کار را انجام می دهی؟
من: چطور می تونیم مطمئن شیم که دیگه یادت نمیره؟ (توجه کنید که این جمله را همراه با ملایمت، احترام و قاطعیت بیان کنیم. پس نه پرخاشگری می کنیم و نه منصرف می شویم.
او: نمی دونم! به نظر شما چه کار کنم؟
سؤال پنحم: امکان دارد شرایط خاصی پیش بیاید که نتوانی کار را انجام بدهی؟
من: ممکنه یک اتفاق خوب یا بد بیوفته و دوباره یادت بره؟
او: نه،اصلاً یادم نمیره!
من: یعنی اصلاً امکان نداره؟!
او: بله خُب، ممکنه.
سؤال ششم: برای جلوگیری از فراموشی قولت چه فکری داری؟
من: چه چیزی هست که به آدم یادآوری می کنه؟
او: آهان! زنگ هشدار گوشیم!
من: پس یه اسکرین شات از زنگ هشدار گوشیت برام بفرست.
سؤال هفتم: اگر به قولت عمل نکردی، چه کار می کنی؟
من: حالا اگه دوباره یادت رفت، چی؟
او: مطمئن باشید یادم می مونه.
من: حالا آدمیزاده دیگه، اگه یه موقع بازم یادت رفت، چه کار می کنی؟
او: ۵ هزار تومن جریمه می شم.
فرض کنید با دوستتان در یک کافی شاپ در ساعت مثلاً ۷ غروب قرار گذاشته اید و او با نیم ساعت تأخیر به کافی شاپ می آید.
در این شرایط گفتگوی خوب به این صورت است:
سؤال اول: چه تعهداتی داری/داشتی؟
من: قرارمون چی بود؟
او: قرار بود توی کافی شاپ همدیگه رو ببینیم.
من: خُب، قرارمون ساعت چند بود؟
او: ۷!
سؤال دوم: به نظرت به قولت عمل کرده ای؟
من: خُب، به نظرت به قولت به قرارت عمل کردی؟
او: نه!
سؤال سوم: چه کار می کنی تا بتونی به قولت عمل کنی؟
در این مرحله یک عده به اشتباه با تحکم و خشونت می گویند: چرا عمل نکردی؟! ( با پرسیدن چرا؟ او فقط توجیه می کند و دلیل می آورد که ترافیک بود! بارون اومد! حال مادرم بد شد!)
نکته ی مهم: از پرسیدن چرا؟ خودداری کنیم.
من: چه کار میکنی که از این به بعد به قولت عمل کنی؟
او: نه دیگه! از این به بعد زود میام!
سؤال چهارم: چطور مطمئن بشیم که حتماً انجامش میدی؟
من: خُب، چطور مطمئن بشیم که زود میایی؟
او: میام دیگه! دارم بهت میگم!
سؤال پنجم: اگر به قولت عمل نکردی، چه کار می کنی؟
من: خُب، اگه این بار به قولت عمل نکردی چی؟ اگه دیر اومدی چی؟
چون دوستمان است، می گوید: خُب، باشه بابا! اگه دیر اومدم، یه ناهار مهمون من!
به نظر شما با گفتگوهای بالا کسی می تواند کاری را انجام ندهد؟
همانطور که ملاحظه کردید با پرسیدن سؤالات هدایت کننده به خواسته مان می رسیم. پرسیدن این سوالات باعث می شود بدون اینکه به او دستور داده باشیم، از او تعهد بگیریم. درحقیقت با سؤال پرسیدن او خودش به تعهد می رسد.
به نظر شما امکان دارد که دفعه بعد این شخص آن کار را دوباره انجام ندهد؟ به نظر من احتمالش خیلی کم است. نظر شما چیست؟
این روش برای کودکان هم مناسب است.
وقتی فرزند ۴ ساله ی شما قرار بوده یک ساعت تلویزیون ببیند اما الان سه ساعت شده است:
سؤال اول: چه تعهداتی داری/داشتی؟
شما: عزیزم قرار بود چقدر تلویزیون ببینی؟
او: دیگه اینو ببینم، تمومه!
شما: باشه، قرار بود چقدر تلویزیون ببینی؟
او: ۳ ساعت!
شما: خُب، من فکر می کردم قرارمون ۱ ساعت بود.
سؤال دوم: چه کار می کنی تا بتونی به قولت عمل کنی؟
شما: چه کار کنیم که سر زمان دیگه با هم اختلاف نداشته باشیم؟
دفعه ی بعد میزان ساعتی را که قرار است تلویزیون تماشا کند، کنار ساعت بنویسید تا متوجه شود که در این خانه دروغ جایی ندارد و همه چیز مشخص است.
دفعه ی بعد از او سؤال بپرسید: الان چقدر داری نگاه می کنی؟
او: نه! نه! فقط همین یک دفعه بود!
سؤال سوم: اگر به قولت عمل نکردی، چه کار می کنی؟
شما: اگه دفعه ی بعد این مسئله دوباره تکرار شد، چه کار کنیم
او: دیگه هیچ وقت با من بازی نکن!
شما: نمیشه که! شما فرزند منی!
بعد خودتان یک پیشنهاد جریمه ی منصفانه ی دیگر بدهید و از او تایید بگیرید که: موافقی؟
دوستان عزیز در این مقاله یاد گرفتیم که با پرسیدن سؤال، چگونه با افراد بدقول رفتار کنیم:
- ما با هم چه قراری داشتیم؟
- به نظرت به قولت عمل کرده ای؟
- چه کار می کنی تا بتوانی از این به بعد به قولت عمل کنی؟
- چطور مطمئن بشوم که حتماً این کار را انجام می دهی؟
- امکان دارد شرایط خاصی پیش بیاید که نتوانی انجامش بدهی؟
- برای جلوگیری از فراموشی قولت چه فکری داری؟
- اگر به قولت عمل نکردی، چه کار می کنی؟
برگرفته از:
