به طور میانگین، چشم ما تقریباً حدود ۱۰ میلیون رنگ را میتواند تشخیص دهد. اما رنگها فقط مربوط به قوهی بینایی ما نیستند، تاثیر رنگ ها تنها محدود به اعصاب بینایی ما نمیباشد. آنها بر روی روان و مغز ما نیز بسیار تاثیر گذارند و حتی میتوانند تصمیمات و احساسات ما را تحت الشعاع قرار دهند. از این رو یکی از موضوعاتی که در دههی اخیر بسیار مورد بحث و جست و جو قرار گرفته، روانشناسی رنگ ها و تاثیری که برروی ما میگذارند، میباشد.
اگرچه روانشناسی رنگ ها در دههی اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است؛ اما اصلاً موضوع جدیدی نیست.
اجداد ما نیز از تاثیر رنگ ها آگاه بودهاند و از آن به صورت گستردهای استفاده نمادین میکردند.
از این رو رنگها در اثار هنری و حتی ادبیات هرکدام نماد یک مفهوم خخاص و حاوی پیامی برای مخاطب هستند.
اما در دنیای امروز استفاده از تاثیر رنگ ها، دیگر فقط مخصوص به دنیای هنر و ادب نمیباشد و روانشناسی رنگ ها، وارد دنیای تبلیغات،مدلینگ و.. نیز شده است.
پس اگر کنجکاوید بیشتر با این حوزه آشنا شوید، با ادامه این مطلب از سایت سخن امید همراه باشید.
در این مقاله، بررسیهای نظری و تجربی مختصری از تحقیقات در این زمینه ارائه میدهیم که خواندنشان خالی از لطف نیست.
چرا روانشناسی رنگ ها مهم است؟
ابتدا بگذارید خیالتان را از بابت یک موضوع راحت کنیم.
تاثیر رنگ بر روی ما واقعی است. و روانشناسی رنگ ها یک موضوع زرد و بی اساس نیست.
خب حالا که مطمئن شدید این مبحث بی اساس نیست، شاید برایتان سوال شود چه نیازی به دانستن آن است؟
جواب واضح است:
رنگها بر روی ذهن، احساسات و مغز شما تاثیر میگذارند.
به بیان سادهتر ممکن است شما را به صورت ناخودآگاه، ترغیب به انجام کاری کنند یا در شما احساساتی را بوجود آورند که فکر میکنید، خودتان آن را انجام دادهاید. در حالی که واقعیت چنین نیست.
پس اگر میخواهید تصمیمات و احساساتتان تعحت کنترل خودتان باشد، باید از عواملی که آن را تحت الشعاع قرار میدهند، آگاه باشید.
اما این فقط یک روی سکه است.
همانطور که دیگران میتوانند به کمک تاثیر رنگ ها شما را تحت تاثیر قرار دهند، شما نیز میتوانید آنها را تحت تاثیر قرار دهید. (البته تاثیر مثبت نه استفاده سودجویانه!)
از این رو یکی از مباحث پرکاربرد و داغ در تبلیغات (در ارتباط با متقاعدسازی مشتری)، طراحی دکوراسیون داخلی و لباس و… انتخاب نوع رنگ مناسب بر اساس روانشناسی رنگ هاست.
به طور مثال بهتر است از رنگ سبز در مکانهای پر استرس بیشتر استفاده شود. چراکه رنگ سبز آرامش بخش است.
از طرف دیگر انتخاب رنگ مناسب در پوشش با توجه به مکان و مناسبت نیز امری بسیار مهم است که نمیتوان آن را دست کم گرفت. همچنین نباید از تاثیر رنگ ها بر ظاهر، سنمان و طوری که به نظر میرسیم غافل شویم.
کاربرد روانشناسی رنگ ها چیست؟
حال که با اهمیت تاثیر رنگ ها آشنا شدید، نوبت آن است که با برخی از مهمترین کاربردهای روانشناسی رنگ ها آشنا شوید.
دکوراسیون داخی:
به عنوان مثال در دکور خیلی از رستورانها و فست فودیها از رنگ قرمز استفاده میکنند؛ چون این رنگ باعث افزایش اشتهای افراد میشود. یا در بیمارستانها از رنگ سبز استفاده میشود چرا که سبب آرامش افراد میشود.
بازاریابی و تبلیغات:
کسب و کارها به دلایل مختلفی از روانشناسی رنگ در بازاریابی و تبلیغات استفاده می کنند.
هویت برند:
شرکت ها با دقت پالتهای رنگی را انتخاب میکنند که بتواند شخصیت برند آنها را تکمیل کند. استفاده از رنگ بندی مناسب برای بیان دیدگاه یک برند خاص، ضروری است.
هدف گیری مشتری:
بازاریابان مطالعاتی را در مورد چگونگی درک مشتریان از رنگ های مختلف انجام میدهند و سپس از رنگ مناسب که برروی مشتریانشان تاثیر گذار است استفاده میکنند. (به عنوان مثال خیلی از سازمانهای مالی از رنگ آبی در لوگو و دکور خود استفاده میکنند چرا که آبی سبب ایجاد حس اطمینان در طرف مقابل میشود.)
و…
تاریخچه مختصری از روانشناسی رنگ ها
در اواخر قرن هفدهم، اسحاق نیوتن طیف رنگی نور را کشف کرد و بررسی کرد که چگونه هر رنگ با طول موج متفاوتی تعریف میشود.
در اوایل قرن بیستم، کارل یونگ، روانپزشک سوئیسی، تأثیر رنگها بر ذهن انسان را مورد مطالعه قرار داد. یونگ سرانجام نوعی رنگ درمانی را ایجاد کرد که به بیمارانش اجازه می داد تا خود را با رنگ ها و تصاویر بیان کنند.
امروزه نیز، روانشناسی رنگ عمدتاً در بازاریابی و تبلیغات استفاده می شود.
تاثیر رنگ ها بر روی ما چیست؟
اگرچه رنگها هرکدام قدرت و تاثیر منحصر به فرد خودشان را برروی ما دارند، اما نمیتوانیم قدرت فرهنگ و خاطرات را نیز دست کم بگیریم.
اگر یک رنگ در فرهنگی تداعی کنندهی مفهوم ناراحت کنندهای مانند سوگ باشد، افراد جامعه نیز از آن تاثیر میگیرند. به عنوان مثال در فرهنگ ایرانی علاوه بر تاثیر رنگ مشکی به عنوان یک رنگ رمزآلود، نشانگر سوگ نیز میباشد. از این رو ممکن است برای برخی رنگ ناخوشایندی باشد. (البته توجه داشته باشید استفاده بیش از حد و طولانی مدت از رنک مشکی در دکوراسیون میتواند موجب افسردگی در افراد شود. حتی اگر در فرهنگ آنها رنگ مشکی نماد سوگ نباشد.)
۱. تاثیر رنگ قرمز
رنگ قرمز بیشترین توجه را به خود جلب می کند و با احساسات قوی مانند عشق، اشتیاق و خشم همراه است.
همچنین این رنگ موجب افزایش اشتها میشود از این رو اگر به دنبال تحریک اشتهای فردی هستید، این رنگ مناسب است.
این رنگ جهانی برای نشان دادن قدرت، شجاعت و خطر است.
این رنگ به دلیل افزایش ضربان قلب، متابولیسم و سرعت تنفس موجب ایجاد حس و حال پر جنب و جوش بودن میشود و به همین خاطر محرک و هیجان انگیز نیز میباشد.
قرمز انرژیبخش و هیجانانگیز است و ما را تشویق میکند تا عمل کنیم. همچنین می تواند به کسانی که خجالتی هستند یا فاقد اراده هستند اعتماد به نفس بدهد.
گرم و مثبت است، به طور کلی با بیشترین نیازهای فیزیکی و اراده ما برای بقا مرتبط است. این یک انرژی مردانه قوی و قدرتمند است. متابولیسم را افزایش می دهد، سرعت تنفس را افزایش می دهد و فشار خون را افزایش می دهد.
برای انرژی بخشیدن به گروه یا جلسه، میتوانید قرمز بپوشید.
۲. تاثیر رنگ نارنجی
رنگ نارنجی با بازیگوشی همراه است. همراه با رنگ های گرم دیگر مانند رنگ زرد، نارنجی ممکن است نشان دهنده اشتیاق و سایر احساسات مثبت قوی باشد.
این رنگ تداعی کننده حس تشویق، خوش بینی و اعتماد به نفس است.
نارنجی گرما و شادی را ساطع میکند و انرژی فیزیکی و تحریک رنگ قرمز را با شادابی زرد ترکیب میکند.
در کاربردهای تجاری، رنگ نارنجی بسته به سایه انتخاب شده و ترکیب آن با رنگ های دیگر، تصور مقرون به صرفه بودن را به شما میدهد. ملایم تر از قرمز است و نارنجی نشان دهنده انرژی زنانه و انرژی خلق کردن است.
۳. روانشناسی رنگ زرد
زرد رنگ ذهن و عقل است که با سمت چپ و منطقی مغز طنین انداز میشود.
این رنگ خلاق است و تداعی کننده ایدههای جدید و روشهای نوآورانه برای انجام کارها است.
زرد که روشنترین رنگ طیف است، نشاط بخش و روشن کننده است و امید، شادی و سرگرمی را ارائه میدهد.
با این حال، زیاده روی در رنگ زرد میتواند باعث اضطراب، عصبی بودن، دلهره، بی قراری، به خصوص در افرادی که استرسی هستند، بشود. همچنین میتواند حاکی از بی حوصلگی، انتقاد و بزدلی باشد و افراد را برانگیزد تا بیش از حد انتقادی و قضاوت کننده شوند.
۴. روانشناسی رنگ سبز
سبز، رنگ طبیعت، تعادل و رشد است. آرامش بخش و امن است و نماد هماهنگی، شفا و ثبات است.
همچنین نشان دهنده امنیت و خوداتکایی است. سبزهای تیرهتر، نمایانگر پول، ثروت و اعتبار مربوط هستند این در حالی است که، سبزهای روشنتر به تولد دوباره، رشد و شادابی مربوط می شوند.
با این حال، رنگ سبز بیش از حد می تواند منجر به احساس حسادت، طمع، حسادت و خودخواهی شود.
در تجارت، رنگ سبز برای هر موردی که با سلامتی، بهبودی و یا ترویج محصولات طبیعی، ایمن، ارگانیک و سازگار با محیط زیست مرتبط باشد، مفید است.
۵. روانشناسی رنگ آبی
آبی رنگ اعتماد، آرامش و صلح است.
این رنگ، نشان دهنده وفاداری و صداقت و همچنین محافظه کاری و قابل پیش بینی است.
برعکس رنگ قرمز، آبی آرام بخش، کاهش دهنده تنش و استرس و ضربان نبض و اشتها است.
در عین حال این رنگ، الهام بخش خرد و آرمانهای برتر است
از آنجایی که آبی محبوب ترین رنگ در بین اکثر افراد است، استفاده از آن در لباسهای تجاری و خطوط هوایی امنترین انتخاب است.
از آنجایی که این رنگ، به اعتماد، صداقت و قابل اعتماد بودن مربوط میشود، در نهایت به ایجاد وفاداری مشتری کمک میکند. بنابراین، با توجه به روانشناسی رنگ آبی، این رنگ برای شرکتها بسیار مناسب است.
۶. تاثیر رنگ بنفش
بنفش رنگ تخیل و معنویت است. همچنین الهام بخش ایده آلهای عالی نیز میباشد و به ما کمک میکند تا با افکار عمیقتر خود ارتباط برقرار کنیم.
بنفش همچنین به معنای ثروت، حق امتیاز، و همچنین کیفیت، فانتزی و خلاقیت است. از طرف دیگر نیز به افزایش خلاقیت افراد کمک میکند.
در بازاریابی نیز، اغلب از رنگ بنفش برای نشان دادن یک محصول با کیفیت استفاده میشود.
بنابراین اگر در یک تجارت خدماتی هستید، بهتر است از رنگ بنفش در بازاریابی خود استفاده کنید تا خدمات برتر خود را تبلیغ کنید.
سخن پایانی
در این بخش سعی کردیم با شما درباره روان شناسی رنگ ها ،کاربرد و تاثیراتی که بر روی ما میگذارند، صحبت کنیم.
همانطور که متوجه شدید میتوانید از قدرت و تاثی رنگ ها در حوزههای مختلف به نفع خودتان استفاده کنید.
در پایان از توجه شما همراهان گرامی و همچنین مطالعه این مقاله از سایت سخن امید سپاسگزارم . به شما پیشنهاد می کنم مقاله فن بیان به قلم استاد امید خیریه را مطالعه کنید.